Bezpieczne opalanie
Wreszcie przyszło lato, a co za tym idzie, musimy w szczególności zwrócić uwagę na ochronę naszej skóry. Co warto wiedzieć na temat bezpiecznego opalania?
Spis treści
Jak bezpiecznie się opalać?
1. nie opalać się w południe, między 11.00 a 15.00
2. zawsze zakładać kapelusz/czapkę/chustę na głowę
3. pamiętać o okularach przeciwsłonecznych z filtrem UV (oznaczenie np. UV 400)
4. używać kremów z filtrem UV (ochrona przed UVA i UVB), zabezpieczyć usta specjalną pomadką
5. robić przerwy w opalaniu
6. dokładnie zabezpieczyć znamiona, obserwować czy nie zmieniają koloru/kształtu (ryzyko rozwoju czerniaka). Jeżeli zauważyliśmy niepokojące zmiany, to należy udać się na wizytę do dermatologa.
7. unikać poparzeń ciała
Jak stosować kremy do opalania?
– nakładać je przed wyjściem z domu (na 15-20min przed)
– jeżeli spędzamy na słońcu cały dzień, to pamiętać o używaniu kremu co 2-3 h
– nakładać ponownie krem po wyjściu z wody
– stosować kremy z filtrem co najmniej 15 SPF, ale im jaśniejsza karnacja, skóra skłonna do poparzeń, tym wyższy filtr jest zalecany
Przy których lekach należy uważać z opalaniem?
Niektóre leki mają działanie fototoksyczne.
Należą do nich m.in.
- bardzo popularne leki przeciwbólowe – ibuprofen (Ibuprom) czy ketoprofen (Ketonal);
- antybiotyki – doksycyklina, tetracyklina,
- lek na trądzik – izotretinoina (Izotek),
- niektóre leki stosowane przy miażdżycy (statyny – atorwastatyna, simwastatyna), lub arytmii serca (amiodaron)
- leki moczopędne – hydrochlorotiazyd, furosemid
- niektóre leki przeciwnowotworowe (5-fluorouracyl, paklitaksel)
- zioła – np. dziurawiec.
Stosowanie tych leków i jednoczesne opalanie może powodować silne poparzenia i przebarwienia skóry.
Przy jakich problemach zdrowotnych należy uważać z opalaniem?
– trądzik
– grzybica skóry
– opryszczka
– choroby autoimmunologiczne (SM, toczeń)
– padaczka
Promieniowanie UVA, a UVB
Promieniowanie UVA – wnika w głębokie warstwy skóry, uszkadza kolagen, powoduje starzenie się skóry (w tym pojawienie się zmarszczek), ale także może przyczyniać się do rozwoju nowotworów skóry.
Promieniowanie UVB – oddziałuje na powierzchnię skóry, przyczynia się syntezy wit. D3, melaniny, a co za tym idzie – do pojawienia się opalenizny, ale także do rozwoju zaćmy, poparzeń czy nowotworów skóry.
Oznaczenia na kremach z filtrem
SPF – Sun Protective Factor – faktor ochronny przed promieniowaniem UVB.
PPD – Peristent Pigment Darkening – faktor ochronny przed promieniowaniem UVA.
Najlepiej, aby kremy ochronne posiadały obydwa faktory ochronne.
Rodzaje filtrów
Filtry dzielimy na:
–filtry fizyczne (np. tlenek cynku lub ditlenek tytanu). Filtry te odbijają i rozpraszają promieniowanie. Jednak od 2003 roku, tlenek cynku nie jest stosowany już jako filtr, ze względu na fakt, że pod wpływem promieniowania UV może uszkadzać ludzkie DNA. Stosowanie wyłącznie filtrów fizycznych zapewnia słabą ochronę, dlatego nie są one używane samodzielnie.
–filtry chemiczne – absorbują promieniowanie UV, dzielone są na filtry chroniące przed promieniowaniem UVA (absorbują promieniowanie o długości fali 320-400 nm) oraz na filtry chroniące przed promieniowaniem UVB (absorbują promieniowanie o długości fali 290-320 nm).
filtry, które chronią przed:
- promieniowaniem UVA:
- pochodna dibenzoilometanu: butylometoksydibenzoilometan (INCI: Butyl Methoxydibenzoylomethane) – nazwa handlowa Parsol 1789 lub Avobenzon
- pochodna benzylidenokamfory: mexoryl SX® (INCI: Terephthalylidene Dicamphor Sulfonic Acid) – wyprodukowany przez firmę L’Oreal
- promieniowaniem UVB:
- pochodna oksyetylenowa kwasu p-aminobenzoesowego (PABA) (INCI: PEG25 PABA), ester oktylodimetylowy (INCI: Octyl Dimethyl PABA) – używane w niskim stężeniu, mogą powodować alergię i mieć potencjalne działanie rakotwórcze;
- pochodne kwasu pmetoksycynamonowego (INCI: Octyl Methoxycinnamate, Isoamyl pmetho xycinnamate), parsol MCX (INCI: Octyl Methoxycinnamate) – coraz częściej zastępują pochodne PABA, są mniej alergizujące i dobrze tolerowane
- salicylan oktylu (INCI: Octyl Salicylate), ester trimetylocyklo heksylowy (INCI: Homosalate) – praktycznie nie powodują alergii
- Eusolex 6300, 3(4-metylobenzylideno)kamfora (INCI: 4-Methylbenzylidene Camphor) – nie powinien być stosowany u kobiet w ciąży i karmiących
- zarówno przed UVA, jak i UVB:
- ditlenek tytanu
- benzofenony (INCI: Benzophenone-3 “Oxybenzone”, Benzophenone-4, Benzophenone-5) – może wywoływać reakcje alergiczne
- Tinosorb®M (INCI: Methylene BisBenzotria zolyl Tetramethylbutylphenol), Tinosorb®S (INCI: BisEthylhexyloxyphenol Methoxyphenyl Triazine) – nie wywołują reakcji alergicznych
-filtry naturalne – pochłaniają promieniowanie UV – np: masło Shea, masło kakaowe, olej arganowy, makadamia, sezamowy lub awokado. Niestety, posiadają niewielkie właściwości fotoprotekcyjne. Najlepiej, żeby były stosowane łącznie z filtrami chemicznymi lub fizycznymi.
Preparaty dla dzieci
Małe dzieci posiadają w skórze mniej melaniny, przez co są bardziej narażone na działanie promieni słonecznych i poparzenia.
Dla niemowląt i małych dzieci zalecane są kremy z filtrem SPF 50+.
Przykłady kremów z filtrem dla niemowląt i małych dzieci.
Co na oparzenia?
Rekomendowane są preparaty z pantenolem (5, 10 lub 15% zawartości), aloesem lub alantoiną. Najlepiej sprawdzają „lekkie” preparaty – pianki, żele. Unikajcie tłustych maści (ewentualnie można je zastosować kilka dni po oparzeniu).
Przykłady preparatów na oparzenia.
Źródła:
- https://biotechnologia.pl/kosmetologia/filtry-uv-w-preparatach-kosmetycznych,14034
- http://www.phie.pl/pdf/phe-2014/phe-2014-3-596.pdf
- “Zestawienie leków fotoalergizujących i fototoksycznych” mgr farm. Marcin Bujewski, dr Anna Sieja-Bujewska
- https://przemyslkosmetyczny.pl/artykul/zmiany-na-rynku-kosmetykow-do-pielegnacji-slonecznej-ochrona-przed-promieniowaniem-uv-i-nie-tylko
hmmmmm robię większość rzeczy na słońcu, których nie powinnam! Ciężko w lecie na Malcie ukrywać się przed słońcem, robić sobie przerwy. A do tego zdarza mi się przysnąć na materacu na wodzie i potem jest wielkie cierpienie. Czas się poprawić! Super kompendium wiedzy, idealne na wakacje!