Czeski browar – zwiedzanie produkcji piwa Tvarg
Zwiedzanie czeskich Moraw zaczęłam z mocnym przytupem… czyli od odwiedzin Browaru Tvarg! Była to dla mnie pierwsza wizyta w browarze, ale mam nadzieję, że nie ostatnia! Poznałam historię tego miejsca, sposób produkcji piwa…. a także tajniki prawidłowego nalewania (cepovania) piwa! Każdy z Was może się tego nauczyć podczas wycieczki po browarze Tvarg, co uważam za bardzo ciekawe urozmaicenie zwiedzania. Mam nadzieję, że mój wpis “Czeski browar – zwiedzanie produkcji piwa Tvarg” zachęci Was do podróży do Czech. 🙂
Zapraszam Was do moich innych wpisów z czeskich Moraw:
- Wschodnie Czechy – co warto zobaczyć?
- Stezka Valaska – czeski skywalk w koronie drzew
- Sztramberk (Štramberk) – co warto zobaczyć?
Wpis powstał we współpracy z Czech Tourism.
Spis treści
Lokalizacja browaru Tvarg w Czechach
Browar Tvarg znajduje się w miejscowości Velká Bystřice (10 km od Ołomuńca), około 109 km (1h 20 min) jadąc z Cieszyna i około 104 km (1h) jadąc autostradą z Gorzyczek.
Historia czeskiego browaru Tvarg
W 1579 został założony najstarszy browar na Morawach. Pierwotnie teren produkcji piwa był ogromny, na przestrzeni lat część budynków została zburzona. Ostatecznie w 1943 roku zbankrutował i został zamknięty ze względu na dużą konkurencję w okolicy. W 2020 roku browar został ponownie otwarty. Od sierpnia 2021 zostaną otwarte kolejne pomieszczenia z degustacją serów produkowanych w browarze.
Pierwsza browarnicza szkoła na świecie została założona w Czechach w 1870 rok.
W Czechach działa ponad 500 mini-browarów (mini-browar nie może wyprodukować więcej 1 milion litrów piwa na rok). Średnio mini-browar produkuje 120 tys. litrów rocznie, a browar Tvarg jest trochę większy niż inne mini-browary, i produkuje 400 tys. litrów rocznie. Swoją produkcję piwa mają też często restauracje.
Największy czeski browar Pilsner produkuje – 1.2 miliarda litrów piwa rocznie. Średnio w 2.5 godziny Pilsner wyprodukuje 400 tys. litrów piwa, które browar Tvarg wytwarza przez rok.
O czeskich browarach znajdziecie dużo wpisów u Jakuba. Bardzo ciekawy post to np. Browar Pimator – piwne Oskary i ponad 200 lat historii. 🙂
Czeski browar – zwiedzanie produkcji piwa Tvarg
“Chleb – tragiczny los jęczmienia, z którego nie powstało piwo.”
Piwo produkowane odbywa się w 3 etapach:
- 1 etap – 12 godzinne gotowanie cukru, słodu i chmielu
- 2 etap – 7 dniowa fermentacja
- 3 etap – leżakowanie, czas zależy od gatunku piwa, najczęściej jest to od 15 do 50 dni
Cała produkcja lageru w tym browarze trwa 38 dni.
Piwo warzone jest w poszczególnych naczyniach piwowarskich:
- kadź zacierna – przegotowywanie zacieru ze słodu
- kadź filtracyjna – filtracja zacieru i powstanie brzeczki
- kocioł warzelny – warzenie brzeczki z chmielem
- kadź wirowa (whirpool) – filtracja brzeczki
Potem następuje pierwotna fermentacja piwa w otwartych kadziach (wannach). Czuć wtedy bardzo intensywny zapach drożdży. Następnie piwa górnej fermentacji dojrzewają w zbiornikach w temperaturze 15-20°C, a piwa dolnej fermentacji (typu lager) dojrzewają w temperaturze 2-4°C. Im dłużej piwo leżakuje, tym więcej ma alkoholu.
Piwo Tvarg nie jest pasteryzowane, dlatego powinno być przechowywane w ciemnych, chłodnych miejscach.
Ciekawostka: w browarze jest specjalna, bazaltowa podłoga, więc nawet jeżeli coś się wyleje w trakcie produkcji, to bardzo łatwo jest posprzątać.
Skład piwa z browaru Tvarg:
- słód morawski – podstawowy składnik piwa, może być jasny lub ciemny (karmelizowany). Stanowi substrat fermentacji alkoholowej.
- chmiel – nadaje goryczki.
- drożdże piwne – wywołują fermentację alkoholową.
- woda
11% czeskie piwo – co to oznacza?
Na etykiecie czeskiego piwa znajdziecie często takie wartości jak 10, 11 czy 12%. Nie oznacza to zawartości alkoholu, ale ekstraktu. Przykładowo – 11% piwo to 11 gramów cukru ze słodu na 100 ml. Za ekstraktem nie zawsze idzie taka sama zawartość alkoholu, dlatego zawsze trzeba spojrzeć na etykietę z informacją o zawartości alkoholu. Czasami 12% piwo jest słabsze alkoholowo niż 11%, ale za to jest bardziej intensywne w smaku.
Rodzaje piw w browarze Tvarg:
- Lager (leżak) – najpopularniejsze piwo w Czechach – 11% słodu, 4.5% vol alkoholu
- Černa – z karmelizowanego słodu – 14% słodu, 6% vol alkoholu
- IPA – piwo górnej fermentacji – 14% słodu, 6.2% vol alkoholu
W browarze Tvarg można również zakupić sezonowe, limitowane edycje piw (od 10 do 20% zawartości słodu, od 4 do 8.9% zawartości alkoholu).
słód (jasny i karmelizowany) oraz chmiel (zielony)
Zwiedzanie czeskiego Browaru Tvarg – ceny
Zwiedzanie browaru:
Bilety na zwiedzanie można kupić bezpośrednio w Ogrodzie Browarniczym Tvarg lub online na stronie Browaru. Wycieczki są możliwe w sobotę lub w niedzielę w godzinach 15.00 i 16.30.
- Browar Tvarg:
- czas trwania wycieczki: 75 min
- zwiedzanie minibrowaru, degustacja, szkoła piwowarstwa (nalewania piwa)
- cena od osoby: 165 koron (29.50 zł)
- Piwo Tvarg i whisky Jameson:
- czas trwania wycieczki: 90 min
- historia irlandzkiej whisky, degustacja z przewodnikiem i łączenie whisky Jameson z piwem Tvarg
- cena od osoby: 385 koron (69 zł)
Zwiedzanie czeskiego browaru Tvarg warto zakończyć w pobliskim Ogrodzie Browarniczym. Możecie tam zamówić piwo, które Wam najbardziej zasmakowało podczas wycieczki, a także spróbować ołomunieckich serków. Bardzo ciekawą pozycją w menu jest także ciemne piwo serwowane z Whisky Jameson.
Ceny alkoholu:
- Leżak 11% 0,5 L – 37 koron (6.60 zł), 0,3 L – 27 koron (4.80 zł)
- Leżak 12% 0,5 L – 42 koron (7.50 zł), 0,3 L – 32 koron (5.70 zł)
- IPA 9% 0,4 L – 45 koron (8 zł)
- NEIPA 15% 0,4 L – 65 koron (11.65 zł)
- Double stout 20% 0,1 L – 45 koron (8 zł)
- Whisky Jameson 0,04 L – 60 koron (10.75 zł)
- Whisky Jameson 0,04 L Caskmates Stout – 70 koron (12.55 zł)
- Whisky Jameson 0,04 L Caskmates IPA – 70 koron (12.55 zł)
Zwiedzanie czeskiego browaru – jak prawidłowo nalewać piwo?
Kultura nalewania piwa w Czechach jest inna niż w Polsce. W Czechach liczy się gęsta piana, wręcz wylewająca się z kufla. Jak nalewać piwo w czeskim stylu i dlaczego wzdyma nam brzuch po nieprawidłowo nalanym piwie?
Jak nalewać piwo?
- po ścianie szklanki, tak, żeby powstało dużo pianki
- szklanka musi być schłodzona i dobrze umyta
Sposoby serwowania czeskiego piwa:
- Mleko – prawie sama piana
- Šnit – 2/3 piany
- Hladinka – 1/3 piany
- Cochtan – praktycznie bez piany
Jak nie nalewać piwa?
- szklanka postawiona na dole i nalewanie piwa od góry
- ruszanie szklanką góra-dół podczas nalewania
W tych przypadkach podczas nalewania piwa tworzy się za dużo dwutlenku węgla, piwo ma inny, mniej intensywny smak, i łatwiej o wzdęcia brzucha.
Czeski browar Tvarg – producent ołomunieckich serów Kwargl
Serki ołomunieckie nazywane są kwargiel i są jedynymi typowo czeskimi serami. Serki znajdują się na liście UNESCO, a Browar Tvarg to drugi największy producent ołomunieckich serów na świecie. W tym browarze serki nazywane są… Tvargl. Browar produkuje aż 1.2 tony serków tygodniowo!
W wielu miejscach produkowane są ołomunieckie serki, ale często przepis jest delikatnie zmodyfikowany. Oryginalne serki wyrabiane są tylko w dwóch miejscach w Czechach. Poza browarem Tvarg, oryginalne serki produkowane są Lošticach, gdzie tradycja produkcji serków sięga… 1876 roku!
Mało firm to produkuje, bo jest rożnej jakości mleko i twaróg, wiec lepiej jak to robi ktoś kto ma doświadczenie dlatego nie ma wielu takich producentów. Tvarg wygrali nagrodę jako najlepszy nabiał tego regionu.
Serki produkowane są z krowiego mleka dostarczanego przez okolicznych farmerów. Twaróg zawiera tylko 1% tłuszczu i jest bardzo bogaty w białko, a czas produkcji wynosi około 40 dni. Serki ołomunieckie mają postać krążków o żółtej barwie. A jak dokładnie wygląda proces ich produkcji?
- Twaróg jest solony i zostawiony na 10 dni.
- Po 10 dniach formowane są serowe krążki i dodawane kultury bakterii.
- Krążki trafiają na 4 dni do specjalnej komory (30°C i 90% wilgotności) – w takich warunkach „pracują” bakterie.
- Następnie krążki serowe zażywają kąpieli w piwnym i solonym płynie.
- Po kąpieli serki są transportowane do drugiego pomieszczenia o temperaturze 15°C na okres 10 dni.
- Po 10 dniach serki trafiają ponownie do kąpieli – tylko tym razem wodnej.
- Na sam koniec serki dojrzewają w temperaturze 8°C przez okres 13-15 dni.
- Po tych wszystkich etapach, serki są gotowe do zapakowania i sprzedaży 🙂
A jak smakują ołomunieckie serki? Trzeba przyznać, że mają dość specyficzny smak i zapach, dlatego te serki albo się pokocha, albo znienawidzi. Moje pierwsze spotkanie z tym serkami przebiegło bardzo pomyślnie, ale to też zasługa Browaru Tvarg, który serwuje te serki w różnych postaciach (nie tylko jako krążki, ale także jako serki do smarowania, posypkę – starty serek; czy kiełbasy z kawałkami serka w środku). Warto spróbować! 🙂
Co warto zobaczyć w okolicy browaru Tvarg?
Co warto odwiedzić przy okazji zwiedzania Browaru Tvarg?
- zabytkowe miasto Ołomuniec – tylko 10 km od Browaru
- Čokoládovna Troubelice (czekoladziarnia) – 40 km od Browaru
- Levandulový statek Bezděkov (pola lawendy) – 50 km od Browaru
Warto potraktować Ołomuniec jako bazę wypadową. Nocowałam w Sladovna Apartments 1.5 km od starego rynku w Ołomuńcu.
Spodobał Wam się mój wpis “Czeski browar – zwiedzanie produkcji piwa Tvarg”? Szukacie kolejnych inspiracji do podróży?
- Zajrzyjcie na mojego Facebook’a i Instagrama, gdzie na bieżąco zamieszczam relacje z podróży.
- Inspiracje do kolejnych wyjazdów znajdziecie w moich innych wpisach, podzielonych na odpowiednie kategorie – Polska, Europa, Afryka lub Azja.
- Różne medyczne zagadnienia, które ułatwią przygotowanie do wyjazdu, a także farmaceutyczne ciekawostki znajdziecie w zakładce “medycyna podróży“.
Niedawno byłem w niewielkim kraftowym browarze na Śląsku. Jednak wyglądał bardziej “przemysłowo”, choć piwo produkował zacne. 🙂
A ja myślałam, że 11% to jednak zawartość alkoholu! Dobrze wiedzieć! Super wpis, w naszym 40 stopniowym upale marzę o takim czeskim zimnym piwie!
Lekcja nalewania piwa to świetny pomysł! Teraz już wiem, dlaczego w Polsce często boli mnie brzuch po wypiciu. Teraz będę się bacznie przyglądać, jak mi nalewają;) A serki Tvargle rewelacja!
Do twarzy Ci z tym piwkiem 🙂 Może się skuszę jak będę w Europie! Chociaż wolę winko pić 🙂
Chętnie odwiedziłabym kiedyś taki browar 🙂
W nalewaniu piwa mam doświadczenie, bo znajomy miał bar i razem z koleżanką spędzałyśmy tam całe noce. To były czasy! Niestety, nie korzystałam z piwnego spa, żałuję!